25 LECIE NADANIA SZKOLE IMIENIA STEFANA ŻEROMSKIEGO

14 października 2009 roku obchodzimy 145 rocznicę urodzin Stefana Żeromskiego.

Oto fragment Rozdziału I: Dom, Dzieciństwo, lata nauki: Artur Hutnikiewicz „Żeromski” PIW W-wa 1987

W dniu pierwszym „listopada tysiąc osiemset sześćdziesiątego czwartego roku o godzinie pierwszej po południu” stawił się na plebani strawczyńskiej w Górach Świętokrzyskich „Wincenty Żeromski, dzierżawca lat czterdzieści dwa … okazał … dziecię, płci męskiej oświadczając, iż takowe urodziło się … o godzinie piątej rano ... z jego małżonki, Józefy z Kartelów, lat dwadzieścia dziewięć mającej. Dziecięciu temu na chrzcie świętym przez księdza Michała Tomaszewskiego odbytym nadano imię Stefan.”

Dokument ten podpisali jedynie pleban i ojciec; dwaj świadkowie, chłopi strawczyńscy, pisać niestety nie umieli.

W tym urzędowym akcie znalazły się przecież pewne nieścisłości. Mylnie podany został wiek Józefy Żeromskiej, starszej w istocie o trzy prawie lata. Ale nieścisłością była przede wszystkim data rzeczywistych urodzin ochrzczonego.

Datę należałoby przesunąć wstecz o dwa tygodnie, na dzień 14 października 1864 r. Zastanawiającą mistyfikację metrykalną podyktowała po prostu dalekowzroczna przezorność. W drugiej połowie października odbywał się co roku w „przywiślańskim kraju” pobór do wojska. Przesunięcie daty urodzin na 1 listopada odsuwało zatem automatycznie w dalszej oczywiście przyszłości ciężki i nieprzyjemny obowiązek służby w armii zaborczej o cały rok. Dziesiątki lat niewoli nauczyły Polaków umiejętności przezornego przewidywania i okłamywania despotów.

Z tych przyczyn błędnie podawano jako datę urodzin Stefana Żeromskiego 1 listopada. Tymczasem sam Stefan Żeromski w Dziennikach: Kilka wspomnień z lat mojego dzieciństwa – pisze: „Urodziłem się dnia 14 października 1864 roku we wsi Strawczynie z rodziców Wincentego i Józefy z Kartelów.”

Kurator Oświaty i Wychowania w Lublinie Kazimierz Jagowdzik oraz dyrektor Ryszard Pastwa i wicedyrektor Tadeusz Tyszkiewicz

Dyrektor Ryszard Pastwa przekazując sztandar społeczności uczniowskiej w osobach pocztu sztandarowego wyraził następujące życzenia:

• noście dumnie imię naszego patrona,

• postępujcie patriotycznie jak bohaterowie jego książek,

• miejcie taki kult pracy i nauki jaki miał nasz bohater.

w górę

Rafał Pastwa

redaguje Rafał Pastwa  © 2017